kronoloji

1299 - 1300
   

Osmanlı tarihinin başlaması

1299
   

İlk müzik olayı (Selçuklu sultanınca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem (davul ve sancak)

1302
   

Osman Gazi'nin Koyunhisarı Zaferi

1302
   

III. Alaeddin Keykubad'ın ölümü

1312
   

Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled'in ölümü

1317
   

Gülşehri'nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mantıku't-tayr'ı Ferideddin el-Attar'ın aynı adlı eserini tercüme etmesi

1320
   

Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü

1324
   

Orhan Gazi'nin tahta geçişi

1326
   

Bursa'nın fethi

1330
   

Aşık Paşa'nın Garib-name'yi telif tarihi

1331
   

İznik'in fethi

1331
   

İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması

1334
   

Karesi Beyliği'nin ilhakı

1337
   

Kocaeli bölgesinin alınışı

1346
   

Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı

1349-1352
   

Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak alınışı

1350
   

Davud B. Mahmud el-Kayseri'nin ölümü

1352
   

Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri

1354
   

Gelibolu'nun fethi

1361
   

İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)

1362
   

Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı

1362
   

Kadıaskerliğin teşkili

1363
   

Pençik Kanununun çıkışı

1366
   

Gelibolu'nun elden çıkışı

1371
   

Çirmen Zaferi

1376
   

Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü

1377
   

Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi

1385-1386
   

Niş ve Sofya'nın alınışı

1388
   

Ploşnik bozgunu ve Balkan ittifakının teşekkülü

1389
   

I. Kosova Zaferi

1389
   

I. Murat'ın şehadeti, Yıldırım Bayezid'in tahta cülusu

1390
   

Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı

1390
   

Karaman Seferi, Konya'nın muhasarası

1390
   

Gelibolu tersanesi'nin inşası

1391
   

İstanbul'un ilk muhasarası

1393
   

Mahkeme Rüsumunun ilk ihdası

1396
   

Niğbolu Zaferi

1397-1398
   

Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü

1398
   

Kadı Burhaneddin'in ölümü.

1398
   

Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400
   

İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı)

1400
   

Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi

1402
   

Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid'in esareti

1402-1413
   

Fetret Devri, iç karışıklıklar

1409
   

Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i)

1411
   

Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı

1413
   

I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu

1413
   

(Celaleddin Hızır) Hacı Paşa'nın ölümü

1416
   

Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı

1416
   

Macar Seferi

1417
   

Avlonya'nın fethi

1418
   

Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)

1418-1420
   

Samsun bölgesinin zaptı

1419-1424
   

Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması

1421
   

Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın cülusu

1421-1451
   

İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)

1422
   

Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı

1425
   

Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini

1425-1426
   

İzmir Beyi Cüneyd'in idamı

1425-1426
   

Teke Beyliği'nin intikali

1427-1428
   

Germiyan Beyliği'nin intikali

1429
   

Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı

1429
   

Şeyh Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu

1430
   

İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü)

1430
   

Selanik'in fethi

1430-1431
   

Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü

1431-1432
   

Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü

1432
   

Fatih Sultan Mehmed'in doğumu

1434
   

Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması

1434
   

Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması

1436
   

Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı

1437
   

Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi

1439
   

Semendire'nin alınışı

1440
   

Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)

1440
   

Başarısız Belgrad kuşatması

1444
   

Segedin Sulhü

1444
   

II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi

1445
   

II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu

1447
   

Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması

1448
   

II. Kosova Zaferi

1451
   

II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu

1451-1512
   

Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri

1453
   

İstanbul'un fethi

1453
   

Ayasofya'nın camiye çevrilmesi

1454
   

İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü)

1458-1460
   

Mora'nın ele geçirilişi

1461
   

Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu

1461
   

Candaroğulları'nın ilhakı

1463
   

Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması

1463-1470
   

İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası

1466
   

II. Mehmed'in Arnavut seferi

1468
   

Karamanoğulları'nın sonu

1468
   

II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi

1469
   

Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu

1470
   

Eğriboz'un alınışı

1471
   

Fatih Külliyesinin açılışı

1472
   

Topkapı Sarayı'nın inşası

1473
   

Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi

1474
   

Ali Kuşçu'nun ölümü

1475
   

Kırım'ın Osmanlı hakimiyetine girişi

1476
   

Boğdan seferi ve zaferi

1478
   

Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi

1478
   

Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü

1479
   

Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e, Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi

1480
   

Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması

1480
   

Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması

1481
   

II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı

1481
   

100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi

1481
   

Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi

1482
   

Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası

1483
   

Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı

1484
   

Boğdan Seferi

1484
   

Kili ve Akkirman'ın fethi

1484-1488
   

Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası

1485
   

Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması

1485
   

Şeyh Hamdullah'ın Aklam-ı Sitte'de kendi üslubunu buluşu

1486
   

Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)

1488
   

Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü

1488
   

Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı

1489
   

Memlüklere karşı toprak kaybı

1491
   

Osmanlı-Memlük Barışı

1492
   

Macar Seferi

1492
   

İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi

1494
   

Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili

1494
   

Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı

1495
   

Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu

1497
   

İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi

1498
   

Lehistan Seferleri

1499
   

Venedik Harbi

1499
   

İnebahtı'nın alınışı

1499
   

Preveze baskını

15??
   

İlk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim)

1500
   

Modon, Navarin ve Koron'un alınışı

1500-1505
   

İstanbul'da, Yakub Şah B. Sultan Şah'ın II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası

1502
   

Venedikle barış

1503
   

Anadolu sahasında ilk hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin ölümü

1505
   

Bayezid Külliyesi'nin açılışı

1509
   

İstanbul'da kıyamet-ı suğra (küçük kıyamet) zelzelesi

1511
   

Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi

1512
   

II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in cülusu

1512
   

Anadolu Türk edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi'nin ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre.

1514
   

Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş

1514
   

Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş

1514
   

Şahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya sürgün gönderilişi

1516
   

Mısır Seferi ve Mercidabık Zaferi

1517
   

Ridaniye Zaferi ve Kahire'ye giriş

1517
   

Haremeyn'in himaye altına alınması

1517
   

Haliç'te tersane yapımının tamamlanması

1517
   

Piri Reis'in Mısır'da Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması

1519
   

Celali isyanı

1519
   

Cezayir'in ilhakı

1520
   

I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın cülusu

1520
   

Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'da vefatı; Şahkulu'nun İstabul'a gelip, Ehl-i Hiref teşkilatına girişi; Hattat Şeyh Hamdullah'ın vefatı

1520-1550
   

Şahkulu'nun nakkaşhanede faaliyet göstermesi

1521
   

Belgrad'ın fethi

1521
   

Piri Reis'in, Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması

1522
   

Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi ve Yavuz Sultan Selim'in eşi olan Ayşe Hafsa Sultan tarafından, Manisa'da bimaristan inşa edilmesi

1522
   

Rodos Adası'nın ilhakı

1524
   

Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı

1524
   

Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed) Çelebi B. Kemal el-Tebrizi'nin ölümü

1525
   

Yeniçeri isyanı

1525
   

İlk Fransız elçisi İstanbul'da

1525
   

Şeyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü

1525
   

Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade'nin ölümü

1526
   

Mohaç Zaferi

1526
   

Ahmed Karahisari'nin İstanbul'da vefatı

1527
   

Bosna'nın fethi'nin tamamlanması

1528
   

Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi

1528
   

Nizameddin Abdülali B. Muhammed B. Hüseyin el-Bircendi'nin ölümü

1529
   

Viyana kuşatması, Budin'in istirdadı, Barbaros'un Marsilya'ya çıkması

1530-1540
   

Divan-ı Selimi'nin yazılması

1530-1560
   

Nasuh'un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi

1530-1588
   

Sinan'ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi

1532
   

Alaman Seferi

1533-1534
   

Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini

1534
   

Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı

1534
   

Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü

1536
   

Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı tanıyan ahidname verilmesi

1536
   

Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı

1537
   

Körsof - Avlonya seferi

1538
   

Preveze Zaferi

1538
   

Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi

1540
   

Venedik Ahidnamesi'ndeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması

1540-1560
   

Kara Memi'nin nakkaşhanede faaliyet göstermesi

1541
   

Budin'in kesin olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması

1543
   

Estergon'un ve İstolni Belgrad'ın fethi

1543
   

Batı musikisiyle ilk resmi temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray orkestrası)

1547
   

Osmanlı-Habsburg Sulhü

1547
   

Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması

1547
   

San'a'nın fethi

1548
   

İkinci İran seferi

1550
   

Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası

1551
   

Trablusgarb'ın fethi

1552
   

Piri Reis'in Portekizlilere karşı seferi

1553
   

Piri Reis'in ölümü

1553-1554
   

Turgud Reis'in Akdeniz seferi

1553-1554
   

Nahcıvan Seferi

1555
   

İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Müsalahası

1556
   

Şankulu'nun vefatı; Kara Memi'nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu; Hattat Ahmed Karahisari'nin vefatı

1557
   

Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi

1557
   

Süleymaniye Külliyesi'nin açılışı

1558
   

Şakayık-ı Nu'maniye telifi

1558
   

Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanması

1559
   

Şehzade Bayezid ile Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması

1560
   

Cerbe'nin alınışı

1560-1600
   

Osman'ın Nakkaşhane'de faaliyet göstermesi

1561
   

Taşköprüzade'nin ölümü

1562
   

Osmanlı-Habsburg Sulhü

1563
   

Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-Katibi'nin ölümü

1565
   

Başarısız Malta kuşatması

1565
   

100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi

1566
   

Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim'in cülusu

1567
   

Yemen isyanı

1568
   

Davud el-Antaki'nin Tezkire adlı eserini telif etmesi

1569
   

Astarhan seferi

1569
   

Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi

1569-1595
   

Lokman'ın şehnameci olarak vazife görmesi

1571
   

Kıbrıs fethinin ikmali

1571
   

İnebahtı hezimeti

1571
   

Mustafa B. Ali el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin edilmesi

1574
   

Buğday Zaferi

1574
   

Tunus'un fethi

1574
   

Selimiye'nin açılışı

1574
   

II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın cülusu

1575
   

Münşeat'üs-Selatın'in III. Murad'a takdimi

1575
   

Edirne'de, Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası

1577
   

Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi

1578
   

Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması

1578
   

Fas'ta el-Kasrü'l-kebir Zaferi

1578
   

Kafkaslar'da hareket

1580
   

İlk İngiliz Ahidnamesi'nin verilişi

22 Ocak 1580
   

İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması

1583
   

Meşale Zaferi

1583
   

Meşale Zaferi

18 Kasım 1583
   

Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları

1584-1588
   

Lokman'ın iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanması

1585
   

Tebriz'in alınışı

1585
   

Takiyüddin el-Rasıd'ın ölümü

1586
   

İlk Sikke tashihi

1587
   

Gürcistan harekatı

1588
   

Gence seferi

1588
   

Resm-i tashih-i sikke konulması

1588-1606
   

Bosnalı Mehmed'in saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife görmesi

1589
   

İkinci sikke tashihi

1590
   

Osmanlı-İran Antlaşması

1590
   

Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla %1 oranında ilave yapılması

1593
   

Osmanlı-Habsburg Savaşları

1595
   

Estergon'un düşüşü

1595
   

III.Murad'ın vefatı, III. Mehmed'in cülusu

1596
   

Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Zaferi

1598-1663
   

Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin inşası

1599
   

Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org); Davud el-Antaki'nin ölümü

1600
   

Sikke tashihi

1601
   

Kanije Zaferi

1601
   

İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci

1603
   

Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması

1603
   

III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in cülusu

1603-1703
   

I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre

1607
   

Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması

1609-1610
   

Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da

1612
   

Osmanlı-İran Antlaşması

1612
   

Hollandalılara ahidname verilmesi

1613
   

Ömer B. Ahmed el-Ma'I el-Çulli'nin ölümü

1614
   

Ali B. Veli B. Hamza el-Mağribi'nin ölümü

1615
   

İran Savaşı'nın yeniden başlaması

1615
   

Revan Seferi

1617
   

I. Mustafa'nın cülusu

1617
   

İstanbul'da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası

1618
   

I. Mustafa'nın hal'I ve II. Osman'ın cülusu

1618
   

Sikke tashihi

1621
   

II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi)

1622
   

II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı

1623
   

I. Mustafa'nın tahttan indirimesi ve IV. Murad'ın cülusu

1624
   

Sikke tashihi

1629
   

Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile, yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması

1634
   

İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)

1635
   

IV. Murad'ın Revan seferine çıkışı

1638
   

Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı

1638
   

Hekimbaşı Emir Çelebi'nin ölümü

1639
   

Osmanlı-İran sulhü : Kasrışirin Antlaşması

1640
   

IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi

1642
   

Hafız Osman'ın İstanbul'da doğuşu

1642-1698
   

Hattat Hafız Osman

1645
   

Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı

1648
   

İbrahim'in hal'ı, IV. Mehmed'in cülusu

1648
   

Kandiye kuşatması

1650
   

Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri)

1656
   

Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması

1656
   

Çınar Vak'ası

1656
   

Köprülüler devrinin başlaması

1658
   

Katip Çelebi'nin ölümü

1660
   

Varad Kalesi'nin alınışı

1663
   

Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi

1664
   

St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması

1666
   

Türk Divan edebiyatında sebk-ı Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü

1669
   

Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi

1670
   

Hekimbaşı Salih B. Nasrullah B. Sellüm'ün ölümü

1672
   

Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı

1672
   

Bucaş Antlaşması

1673
   

Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi

1676
   

Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması

1678
   

Ukrayna'da Çehrin seferi

1678
   

Hafız Osman'ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi

1680
   

Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)

1680
   

Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)

1682
   

Osmanlı-Rus Antlaşması

1682
   

Seyahatname'nin yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü

1683
   

II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun

1683
   

Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü

1685
   

Uyvar'ın elden çıkışı

1685
   

Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı

1686
   

Budin'in düşüşü

1687
   

IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın cülusu

1687
   

Eğri Kalesi'nin düşüşü

1687
   

Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması

1688
   

Belgrad'ın elden çıkışı

1690
   

Kanije Kalesi'nin düşüşü

1690
   

Belgrad'ın geri alınışı

1690
   

Fransızların Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti

1691
   

Ebu Bekr Behram b. Abdullah el-Dımaski'nin ölümü

1691
   

II. Ahmed'in tahta çıkışı

1691
   

Salankamen bozgunu

1691
   

Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması

1695
   

II. Ahmed'in ölümü

1695
   

II. Mustafa'nın cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması

1697
   

Zenta bozgunu

1698
   

Şehremini Baruthanesi yangını

1698
   

Hafız Osman'ın İstanbul'da vefatı

1699
   

Karlofça Antlaşması'nın imzalanması

1700
   

Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması

1702
   

İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi

1702
   

Müneccimbaşı Ahmed Dede b. Lütfullah'ın ölümü

1702
   

İstanbul Çuka İmalathanesi'nin faaliyetinin durdurulması

1703
   

Edirne Vak'ası

1703
   

III. Ahmed'in tahta çıkışı

1703
   

"Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması

1708
   

İstanbul'da Selanikli ustaların çalıştığı Çuka İmalathanesi'nin kurulması

1709
   

Tersane içinde bir "lengerhane" yapımı

1711
   

Prut Zaferi ve Barışı

1711
   

Rıdvan b. Abdullah el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü

1713
   

"Zincir" altının çıkarılması

1715
   

Venedik'e savaş açılması ve Mora Seferi

1716
   

Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı

1716
   

"Fındık" altınının piyasaya çıkarılması

1718
   

Pasarofça Antlaşması

1718
   

Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü

1718-1730
   

İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu Atrabu'l Asar'ı)

1720
   

İstanbul'da devlet tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması

1720
   

Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)

1720
   

III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi

1721
   

Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi

1723
   

İran seferinin üç cepheli olarak açılışı

1724-1725
   

Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence'nin alınışı

1726
   

İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu

1727-1839
   

Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi

1729
   

"Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi

1729
   

Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması

1730
   

Yanyalı Mehmed Esad b. Ali b. Osman'ın ölümü

1730
   

Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu

1732
   

Osmanlı-İran barışı

1733
   

İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları

1733
   

Kefe Mukataası'nın, İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi

1735
   

Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması

1736
   

Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları

1736
   

Abdullah b. Ebi Bekr b. Süleyman el-Maraşi'nin ölümü

1739
   

Belgrad Antlaşması

1739
   

Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması

1742
   

Ömer Şifai'nin ölümü

1743
   

Osmanlı-İran Savaşı'nın yeniden hızlanması

1745
   

Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü

1746
   

Osmanlı-İran barışı

1747
   

Humbaracıbaşı Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü

1748
   

Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi'ne katılması

1748-1755
   

İstanbul'da I. Mahmud ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi

1751
   

Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)

1754
   

I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın cülusu

1757
   

III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın cülusu

1757-1758
   

Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması

1758
   

Mustafa Rakım'ın Ünye'de doğuşu

1760 (1173)
   

Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah'ın ölümü

1766
   

Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması

1768
   

Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması

1770
   

Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi

1770-1776
   

Fransız Subayı Baron de Tatt'un İstanbul'da bulunması

1771
   

Kırım'ın işgali

1771
   

Kırım'ın işgali

1772
   

Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması

1773
   

Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu

1773-1774
   

Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması

1774
   

Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü

1774
   

Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması

21 Temmuz 1774
   

Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması

29 Nisan 1775
   

Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın kurulması

1776
   

Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde, yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi

10 Mart 1779
   

Aynalıkavak Tenkihnamesi

1780
   

Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu

1781
   

Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi

1783
   

Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

1784
   

Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi

1784
   

Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri

8 Ocak 1784
   

Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması

1787-1788
   

İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri

17 Ağustos 1787
   

Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı

9 Şubat 1788
   

Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi

1789
   

Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü

Ocak 1789
   

Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı

7 Mayıs 1789
   

I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması

11 Temmuz 1789
   

Osmanlı-İsveç ittifakı

1790
   

İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud'un ölümü

31 Ocak 1790
   

Osmanlı-Prusya ittifakı

27 Temmuz 1790
   

Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu

18 Eylül 1790
   

Yergöğü Mütarekesi

Ekim - Kasım 1790
   

Kili ve İsmail Kaleleri'nin Rusya tarafından zaptı

1791-1799
   

Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim zamanı)

4 Ağustos 1791
   

Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması

11 Ağustos 1791
   

Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi

1792
   

Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması

1792
   

III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması

10 Ocak 1792
   

Kırım'ın Rusya'ya bırakılması

10 Ocak 1792
   

Yaş Antlaşması

1793
   

Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası

1793
   

Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu

1793
   

Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in III. Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshası

1793
   

Zahire Nezareti'nin kurulması

1793-1794
   

Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması

1794
   

Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi

1795
   

Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi

1795
   

Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)

1795
   

Zahire Hazinesi'nin kurulması

1797
   

Mühendishane'de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi

1797
   

Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası

1797
   

Pazvandoğlu isyanı

1797
   

Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları

17 Eylül 1797
   

Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması

1798
   

Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı

3 Ocak 1798
   

Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı

1 Temmuz 1798
   

Fransa'nın Mısır'a saldırması

3 Eylül 1798
   

Fransa'ya savaş ilanı

1799
   

Neticesiz dış istikraz teşebbüsü

5 Ocak 1799
   

Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak

Şubat 1799
   

Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi

Mayıs 1799
   

Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi

Ağustos 1799
   

Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı

1800
   

Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması

Mart 1800
   

Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları

1801
   

Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü

Ağustos 1801
   

Mısır'ın tahliyesine dair mütareke

1802
   

Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi

1802
   

Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya çıkması

25 Haziran 1802
   

Paris Antlaşması. Fransa ile barış

1803
   

"Ayvalık İkonomos Akademisi'nin kurulması; "Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)"nin kurulması

Şubat 1804
   

Sırp isyanlarının başlaması

1805
   

Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması

1805
   

Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması

1805
   

Tersane Hazinesi'nin kurulması

1805
   

Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi

Temmuz 1805
   

Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini

1806
   

Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası

1806
   

Osmanlı-Rus Savaşı

1806
   

III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi

Ocak 1806
   

Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması

Ekim 1806
   

Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi

1807
   

Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi

20 Şubat 1807
   

İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi

Mart - Eylül 1807
   

İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi

25 Mayıs 1807
   

Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma

29 Mayıs 1807
   

III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası

29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808
   

IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler

1808
   

Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi

28 Temmuz 1808
   

Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması

28 Temmuz 1808 - 16 Kasım 1808
   

Alemdar'ın kısa süren sadareti

29 Eylül 1808
   

Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması

15-16 Kasım 1808
   

Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu

5 Ocak 1809
   

İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması

1810
   

II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması

1810
   

İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi

1812
   

Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması

1812
   

Fransız postalarının ilk kuruluşu

28 Mayıs 1812
   

Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi

1816
   

Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini

1817
   

Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü

Şubat - Mart 1821
   

Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması

1823
   

Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi

1824
   

Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması

1824
   

Fatih Külliyesi'ndeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması

1826
   

İhtisab müessesesinin düzenlenmesi

1826
   

Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi

14 Haziran 1826
   

Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması

7 Ekim 1826
   

Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi

1827
   

Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları

1827
   

Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)

1827
   

Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması

4 Nisan 1827
   

İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü

Temmuz 1827
   

Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi

20 Kasım 1827
   

Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması

26 Nisan 1828
   

Rusya'nın savaş ilan etmesi

1829
   

Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu

1829
   

Deli Teşkilatının kaldırılması

14 Eylül 1829
   

Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı

1830
   

Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1830
   

Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması

1830
   

Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

1830-1831
   

Nüfus sayımları

5 Temmuz 1830
   

Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri

1831
   

İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)

1831
   

Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)

1831-1834
   

İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması

1 Kasım 1831
   

İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri

1832
   

Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi

1832
   

Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti

1832
   

Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı

1832
   

İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı

1832
   

İngiliz postalarının kuruluşu

29 Ocak 1832
   

Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması

12 Aralık 1832
   

Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri

1833
   

Feshanenin kuruluşu

2 Şubat 1833
   

Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri

5 Nisan 1833
   

Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi

Mayıs 1833
   

Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi

8 Temmuz 1833
   

Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması

18 Eylül 1833
   

Münchengraetz Antlaşması

1834
   

Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması

1834
   

Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi

1835
   

Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi

1835-1845
   

İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]

1836
   

Başhoca İshak Efendi'nin ölümü

1836
   

İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması

11 Mart 1836
   

Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)

1836
   

Başhoca İshak Efendi'nin ölümü

1836
   

İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması

11 Mart 1836
   

Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)

26 Kasım 1837
   

Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi

1838
   

Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu

1838
   

Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi

1838
   

Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi

24 Mart 1838
   

Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması

16 Ağustos 1838
   

İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti

1839
   

"Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması

1839
   

Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması

1839-1844
   

Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi

1839-1845
   

Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi

24 Haziran 1839
   

Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti

1 Temmuz 1839
   

II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi

3 Kasım 1839
   

Tanzimat Fermanı'nın ilanı

3 Mayıs 1840
   

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)

1840
   

Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1840
   

Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı

1840
   

Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması

1840
   

Posta Nezareti'nin kurulması

21 Aralık 1840
   

Namık Kemal'in doğumu

1841
   

Lübnan olayları

1841-1906
   

Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)

24 Mayıs 1841
   

İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması

13 Temmuz 1841
   

Londra Boğazlar Mukavelenamesi

1842
   

Askeri Baytar Mektebi'nin açılması

1842-1910
   

Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)

1843
   

Hereke Fabrikası'nın kurulması

1843
   

Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması

1843
   

Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması

1843
   

Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi

1 Şubat 1844
   

Tashih-i sikke

1844
   

Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması

1845
   

İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması

1845
   

Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi

Ocak 1845
   

Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti

13 Mart 1845
   

Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması

10 Nisan 1845
   

Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)

1846
   

Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü

1846
   

Rus Ticaret Muahedesi

16 Şubat 1846
   

Zabtiye müşiriyetinin kurulması

##############
   

Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs

1847
   

Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası

1847
   

Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi

1847
   

Dersaadet Bankası'nın kuruluşu

1847
   

İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması

1 Mart 1847
   

Recaizade Ekrem'in doğumu

1848
   

Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar

1848
   

Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

1848
   

İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi

16 Mart 1848
   

İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması

18 Kasım 1848
   

Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi

1849
   

Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı

1850
   

1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı

1850
   

Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1850
   

İlk faizsiz kaimenin çıkarılması

1850
   

Muallim Naci'nin doğumu

12 Mart 1850
   

Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması

1851
   

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1851
   

Londra Sergisi

1851
   

Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması

18 Temmuz 1851
   

Encümen-i Daniş'in kurulması

1852
   

Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması

1853
   

"Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması

1853
   

İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi

1854
   

İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması

1854
   

Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması

1854
   

İhtisab teşkilatının lağvı

12 Mart 1854
   

Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak

1855
   

Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]

1855
   

Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması

1855
   

Paris Sergisi

16 Ağustos 1855
   

İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)

9 Eylül 1855
   

Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi

14 Kasım 1855
   

Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması

1856
   

Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması

1856
   

Bank-ı Osmani'nin kurulması

1856
   

Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması

1856
   

Islahat Fermanı

1856-1860
   

Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı

1856-1866
   

İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı

15 Şubat 1856
   

İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması

18 Şubat 1856
   

Islahat Fermanı'nın ilanı

30 Mart 1856
   

Paris Barış Antlaşması

30 Mart 1856
   

Rusya'nın bozguna uğraması

30 Mart 1856
   

Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi

22 Mayıs 1856
   

İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi

1857
   

Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs

1857
   

Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi

1857
   

Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması

1857-1862
   

Beyrut - Şam şosesinin yapımı

17 Mart 1857
   

Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması

6 Kasım 1857
   

Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması

1858
   

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1858
   

Kız rüşdiye mekteplerinin açılması

1858
   

Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması

1858-1859
   

Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması

6 Haziran 1858
   

Arazi Kanunnamesi'nin kabulü

8 Haziran 1858
   

Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)

1859
   

Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması

1859
   

Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri

12 Şubat 1859
   

Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu

1860
   

Ticaret mahkemelerinin kuruluşu

1860
   

İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi

1860-1861
   

Lübnan ve Suriye Olayları

1860-1861
   

Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi

22 Ekim 1860
   

Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması

1861
   

Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması

1861
   

Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu

1861
   

Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü

1861-1866
   

Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı

9 Haziran 1861
   

Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi

9 Haziran 1861
   

David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması

29 Nisan 1861
   

Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması

1862
   

Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini

1862
   

Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması

1862
   

Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması

1862
   

Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti

1862
   

Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması

1862
   

Mahrec-i Aklam'ın kurulması

20 Temmuz 1862
   

Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması

8 Ekim 1862
   

Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi

1863
   

Abdülaziz'in Mısır'a seyahati

1863
   

Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu

1863
   

İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması

1863
   

Menafi Sandığı'nın kurulması

1863
   

Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması

1863
   

Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü

13 Ocak 1863
   

Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması

18 Şubat 1863
   

Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı

1864
   

Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)

1864
   

İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

1864
   

Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması

1864
   

Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu

1864
   

Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu

1864-1876
   

Paris'e talebe gönderilmesi

8 Ekim 1864
   

Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü

1865
   

Müstakil Romen kilisesinin kurulması

1865
   

İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu

1865
   

Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi

Eylül 1865
   

Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi

1866
   

Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri

1866
   

Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın doğumu

1866
   

Mısır veraset usulünün değiştirilmesi

1866
   

Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması

1866
   

Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu

1866
   

Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı

1866-1867
   

Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

1867
   

Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi

1867
   

Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması

1867
   

Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması

1867
   

Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları

1867
   

Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi

1867
   

Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu

1867
   

Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu

1867
   

Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması

1867-1876
   

İzmir Rıhtımı'nın inşası

22 Şubat 1867
   

Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi

8 Haziran 1867
   

Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi

21 Haziran 1867
   

Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati

1868
   

Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi

1868
   

Galatasaray Sultanisi'nin açılması

1868
   

İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması

1868
   

Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu

1868
   

Yunan postasının kapatılması

1868
   

Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi

1868
   

Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması

1 Mart 1868
   

Adliye Nezareti'nin kurulması

1 Nisan 1868
   

Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması

1 Eylül 1868
   

Mekteb-i Sultani'nin açılması

1869
   

Süveyş Kanalı'nın açılması

1869
   

Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması

1869
   

Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü

1869
   

Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması

8 Nisan 1869
   

İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması

26 Ağustos 1869
   

Turuk Nizamnamesi'nin kabulü

2 Eylül 1869
   

Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi

Ekim 1869
   

Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması

1870
   

Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları

1870
   

Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması

1870
   

Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması

1870
   

Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması

1870
   

Darülfünunun açılması teşebbüsü

1870-1927
   

Kemaledin Bey (mimar)

20 Şubat 1870
   

Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması

26 Nisan 1870
   

Darü'l-Muallimat'ın açılması

2 Temmuz 1870
   

Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması

Ekim 1870
   

Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi

1871
   

Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı

1871
   

Saint-Esprit okulunun kurulması

1871
   

Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti

1871
   

Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması

1871
   

Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri

22 Ocak 1871
   

İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi

13 Eylül 1871
   

Şinasi'nin ölümü

1872
   

Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması

1872
   

Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması

1873
   

Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu

1873
   

Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması

Haziran 1873
   

Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi

1874
   

Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması

1874
   

Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)

1874
   

Kara gümrüklerinin lağvı

1874
   

Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması

1874-1875
   

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması

1875
   

Bosna-Hersek isyanları

1875
   

Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması

1876
   

Bulgar isyanları

1876
   

Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

1876
   

Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu

1876
   

Meşrutiyet'in ilanı

1876
   

İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı

1876
   

İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması

1876
   

Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü

1876
   

Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması

23 Mart 1876
   

Ziya Gökalp'in doğumu

23 Aralık 1876
   

I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı

1877
   

Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması

1877
   

Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması

1877-1878
   

Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi

19 Mart 1877
   

İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)

25 Eylül 1877
   

Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)

5 Ekim 1877
   

Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü

13 Aralık 1877
   

Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili

1878
   

Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması

1878
   

Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları

1878
   

Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması

1878
   

Ermeni meselesinin zuhuru

1878
   

Ali Suavi'nin öldürülmesi

1878
   

Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi

1878
   

Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki

1878
   

Makedonya meselesinin ortaya çıkması

13 Şubat 1878
   

Meclisin kapatılması

Ekim 1878
   

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması

1879
   

II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi

1879
   

Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü

1879
   

Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi

1879
   

Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü

1880
   

Vergi reformu

1880
   

Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması

1880
   

İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi

1880
   

Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü

13 Mart 1880
   

İstanbul'da bir kız idadisinin açılması

17 Mayıs 1880
   

Ziya Paşa'nın ölümü

Ekim 1880
   

Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi

20 Aralık 1880
   

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması

1881
   

Mustafa Kemal'in Doğumu (ATATÜRK)

1881
   

Mısır'ın İngilizler tarafından işgali

1881
   

Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması

1881
   

Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi

1882
   

Tunus'un Fransızlar tarafından işgali

1882
   

Muharrem Kararnamesi'nin neşri

2 Ocak 1882
   

Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması

1883
   

Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması

20 Haziran 1884
   

Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması

1 Kasım 1884
   

Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması

2 Aralık 1884
   

Yahya Kemal'in doğumu

1885
   

Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı

1885
   

Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri

18 Eylül 1885
   

Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması

1886
   

Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması

1886
   

Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması

1886
   

Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması

1886
   

Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması

1886-1887
   

Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi

1887
   

Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması

1887
   

Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı

5 Şubat 1887
   

Beşir Fuad'ın intiharı

1888
   

Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1888
   

Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması

2 Aralık 1888
   

Namık Kemal'in ölümü

1889
   

İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması

1889
   

İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması

27 Mart 1889
   

Yakup Kadri'nin doğumu

1890
   

Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları

1891
   

Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi

1891
   

Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi

1891
   

Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması

1891
   

Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması

3 Kasım 1891
   

Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması

1892
   

Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması

1892
   

Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması

1893-1896
   

İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı

1894
   

Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)

1894
   

Sasun'da Ermeni olayları

1894
   

Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması

1895
   

İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri

1895
   

Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması

1895
   

Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması

1895
   

Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi

14 Şubat 1895
   

Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi

1896
   

Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması

1896
   

Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları

1896
   

Girit isyanının alevlenmesi

1896
   

Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması

1897
   

Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları

17 Nisan 1897
   

Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi

1898
   

Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi

1899
   

Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1899
   

Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900
   

Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi

1900
   

İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması

31 Ağustos 1900
   

Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması

1901
   

Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü

1901
   

Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri

1901-1908
   

Hicaz demiryolu hattının yapımı

1902
   

Yemen isyanlarının tekrar başlaması

1902
   

Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi

23 Kasım 1902
   

Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti

23 Kasım 1902
   

Cum'a-ı Bala ayaklanması

23 Kasım 1902
   

Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması

8 Aralık 1902
   

Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini

1903
   

İdadilerin altı yıla çıkarılması

2-3 Ağustos 1903
   

İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı

2-3 Ağustos 1903
   

Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması

31 Ağustos 1903
   

Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması

Eylül 1903
   

Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi

1904
   

Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması

1905
   

Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması

21 Temmuz 1905
   

Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri

1906
   

Akabe olayları ve Akabe krizi

1908
   

Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması

1908
   

Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması

23 Temmuz 1908
   

II. Meşrutiyet'in ilanı

5 Ekim 1908
   

Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi.

6 Ekim 1908
   

Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri

17 Aralık 1908
   

II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması

1909
   

Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları

1909
   

Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması

1909
   

Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması

1909-1910
   

Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması

27 Şubat 1909
   

Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi

13 Nisan 1909
   

31 Mart Olayı

19 Nisan 1909
   

Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek düzeni sağlaması

27 Nisan 1909
   

II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması

21 Ağustos 1909
   

Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması

17 Aralık 1909
   

Meclisin açılması

1910
   

Arnavutlar'ın ayaklanmaları

1910
   

Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması

1910
   

Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı Amire).

1911
   

Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması

1911
   

İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali

1911
   

Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)

1911-1912
   

Osmanlı İtalyan Savaşı

1912
   

Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı

1912-1913
   

Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı

18 Ocak 1912
   

Meclis-i Meb'usan'ın feshi

25 Mart 1912
   

Türk Ocaklarının kurulması

18 Nisan 1912
   

II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın toplanması

18 Nisan 1912
   

İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri

5 Ağustos 1912
   

II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi

22 Temmuz 1912
   

Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine

Eylül - Ekim 1912
   

I. Balkan Savaşı

15 Ekim 1912
   

Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması

29 Ekim 1912
   

Kamil Paşa'nın sadareti

29 Kasım 1912
   

Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi

1913
   

Liselerin mevcut idadilerin yerini alması

23 Ocak 1913
   

Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti

13 Mart 1913
   

Muvakkat İdare-i Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe girer)

30 Mayıs 1913
   

I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi

11 Haziran 1913
   

Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti

29 Haziran 1913
   

Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası

21 Temmuz 1913
   

Edirne'nin geri alınması

29 Ağustos 1913
   

Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması

14 Kasım 1913
   

Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması

14 Aralık 1913
   

Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı

1914
   

Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması

1914
   

Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması

1914
   

Islah-ı Medaris Nizamnamesi

1914
   

Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü'l-Elhan)

8 Şubat 1914
   

Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması ("Muamele")

14 Mayıs 1914
   

III. Dönem Meslis-i Meb'usan

28 Haziran 1914
   

Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi

28 Temmuz 1914
   

Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı

1 Ağustos 1914
   

Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı

2 Ağustos 1914
   

Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanacak ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanacak)

2 Ağustos 1914
   

Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması

4 Ağustos 1914
   

Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Cihan Savaşı'nın başlaması

10 Ağustos 1914
   

Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi

9 Eylül 1914
   

1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması

12 Eylül 1914
   

İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması

29 Eylül 1914
   

İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması

29 Ekim 1914
   

Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması

Kasım - Aralık 1914
   

Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi

3 Kasım 1914
   

Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

5 Kasım 1914
   

İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

11 Kasım 1914
   

Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı

14 Kasım 1914
   

Cihad-ı Ekber ilanı

14 Kasım 1914
   

İnas Sanayi-I Nefise Mektebi'nin açılması

18 Aralık 1914
   

Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi

1915
   

Evrak-ı nakdiyye çıkarılması

1915
   

Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi

1915
   

Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi

Ocak - Şubat 1915
   

Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti

Ocak - 18 Mart 1915
   

Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları

27 Mayıs 1915
   

Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir

1916
   

Hicaz ve Mekke'nin kaybı

1916
   

İzmit Dokuma Fabrikası'nın kapanması

1916
   

Tevhid-i Meskukat Kanunu

1916
   

Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)

1917
   

Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması

1917
   

Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü

1917
   

Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu

1917
   

Cemaat mahkemelerinin kaza yetkisinin kaldırılışı

1917
   

Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin kabulü

25 Mart 1917
   

Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması

6 Nisan 1917
   

Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı

1918
   

Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü

3 Mart 1918
   

Brest Litowsk Antlaşması

3 Temmuz 1918
   

Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması

2 Ekim 1918
   

Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi

8 Ekim 1918
   

Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti

30 Ekim 1918
   

Mondros Mütarekesi'nin imzalanması

3-4 Kasım 1918
   

Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri

8 Kasım 1918
   

İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti

13 Kasım 1918
   

İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları

1919
   

Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin ilgası

1919
   

İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının "Muhtelit Harbiye Mektebi" olması

4 Mart 1919
   

4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara geçmesi

15 Mayıs 1919
   

Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri

19 Mayıs 1919
   

Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi

23 Temmuz 1919
   

Erzurum Kongresi

4 Eylül 1919
   

Sivas Kongresi

2 Ekim 1919
   

Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti

22 Ekim 1919
   

Amasya Protokolü

24 Ekim 1919
   

Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi

29 Kasım 1919
   

Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı

1920
   

Mektebi Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması; İnas Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi

16 Mart 1920
   

İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi

5 Nisan 1920
   

Ferid Paşa'nın sadareti

11 Mayıs 1920
   

Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı

10 Ağustos 1920
   

İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması

2-3 Aralık 1920
   

Gümrü Antlaşması'nın imzalanması

1921
   

Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin "Baytar Mekteb-i Alisi" adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki'nin ölümü

27 Ocak - 12 Şubat 1921
   

Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti

31 Mart 1921
   

II. İnönü Zaferi

3 Eylül 1921
   

Sakarya Meydan Savaşı

20 Eylül 1921
   

Fransa ile barış

1922
   

Türk Diş Tabipleri Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime geçilmesi

27 Ağustos 1922
   

Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası

30 Ağustos 1922
   

Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi

9 Eylül 1922
   

İzmir'in kurtuluşu

11 Ekim 1922
   

Mudanya Mütarekesi

1 Kasım 1922
   

Saltanatın ilgası

16 Kasım 1922
   

Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması

16 Kasım 1922
   

Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi

1923
   

Birinci ilmi heyet'in Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim Mektebi adını alması

24 Temmuz 1923
   

Lozan Barış Antlaşması

25 Eylül 1923
   

Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına nakledilmesi

13 Ekim 1923
   

Ankara'nın başşehir olarak kabulü

29 Ekim 1923
   

Cumhuriyet'in ilanı

3 Mart 1924
   

Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları